Listy do Rodziców

Tydzień 1: W PRZEDSZKOLU

Wszystkiego, co naprawdę trzeba wiedzieć

o tym, jak żyć, co robić i jak postępować,

nauczyłem się w przedszkolu…

Robert Fulghum

Drodzy Rodzice!

Dzieci mają za sobą pierwszy tydzień w przedszkolu! Dla wielu z nich to pierwszy kontakt z przedszkolem, z liczną grupą rówieśników, z Nauczycielką, z zasadami i regułami postępowania w nowym miejscu. Dla innych to kolejny rok w grupie przedszkolnej. Są jednak starsze, wiedzą i potrafią więcej, i wszystkie przygotowują się (choć niekoniecznie jeszcze świadomie) do tego, by niebawem przekroczyć szkolne progi i podjąć wyzwania małego ucznia. Pragniemy je w tym mądrze wspierać, wykorzystując naturalną ciekawość świata i różnorodne zdolności. Chcemy je uczyć tego, co najważniejsze, chcemy, by posiadły niezbędne umiejętności do radzenia sobie na co dzień, by przygotowały się do roli ucznia, by rozwijały swoją niepowtarzalną osobowość, swoje uzdolnienia, by stawiały czoło życiu i wygrywały!

Dzieci w tym wieku przede wszystkim bawią się, ale zabawy, zarówno te dydaktyczne, jak i ruchowe, i różnorodne gry są dla nich jednocześnie procesem intensywnego uczenia się. Podczas zabaw dzieci są niezwykle aktywne i w ten sposób zbierają ogrom doświadczeń sensoryczno-motorycznych, poznawczych i emocjonalno-społecznych, a to baza dla ich rozwoju. Wspólnie możemy pomóc im nazbierać tych dobrych doświadczeń więcej!

Wprowadzamy w świat wartości: szacunek, przyjaźń, odwaga, zgodność, odpowiedzialność…

Uczymy tego, co najważniejsze:

·         Doświadczenia emocjonalno-społeczne:

- oswajanie emocji związanych z nowym otoczeniem, pokonywanie nieśmiałości i poczucia niepewności;

- budowanie poczucia bezpieczeństwa w nowym środowisku i utożsamiania się z grupą przedszkolną;

- rozwijanie umiejętności nawiązywania dobrych relacji, w tym umiejętności krótkiego zaprezentowania się w grupie, zgodnej wspólnej zabawy oraz pracy w grupach, a przede wszystkim czerpania radości z bycia z innymi;

- wdrażanie do samodzielności i kulturalnego zachowania podczas zabaw, posiłków, czynności higienicznych…;

- rozwijanie empatii, by rozumieć lepiej innych i rozwijać dobre relacje m.in. poprzez uświadamianie konsekwencji różnych zachowań podczas wspólnych zabaw, interpretowanie przysłowia: Nie czyń drugiemu, co tobie niemiłe.

·         Doświadczenia sensoryczno-motoryczne i poznawcze:

- rozwijanie sprawności ruchowej, koordynacji wzrokowo-ruchowej i słuchowo-ruchowej;

- rozwijanie spostrzegawczości wzrokowej i organizowanie pola spostrzeżeniowego, koordynacji oko-ręka;

- rozwijanie spostrzegawczości słuchowej, pamięci słuchowej i wzrokowej oraz analizy i syntezy słuchowej;

- wdrażanie do uważnego słuchania, tak by zrozumieć to, co jest mówione, i reagować adekwatnie do sytuacji;

- wzbogacanie słownictwa m.in. poprzez poznawanie nazw pomieszczeń przedszkolnych, interpretowanie powiedzenia: Nie czyń drugiemu, co tobie niemiłe;

- rozwijanie myślenia logicznego i myślenia przyczynowo-skutkowego; rozpoznawanie i nazywanie podstawowych kształtów figur geometrycznych; rozwijanie orientacji przestrzennej w układzie pomieszczeń w przedszkolu.

Jak wspierać dziecko?

·         Trzeba wierzyć w to, że dzieci poradzą sobie w przedszkolu! Dzieci łatwo zarażają się emocjami dorosłych, także tymi niewypowiedzianymi. Nie należy „zarażać” ich strachem o nie, obawami o to, jak sobie poradzą. Są „zaprogramowane” tak, by sobie radzić! Trzeba je tylko w tym mądrze wspierać.

·         Nie warto wyręczać dzieci w czynnościach, które mogą i potrafią same wykonać (czasem – przy niewielkiej pomocy dorosłych). W przedszkolu potrafią wykazać już wiele samodzielności. Warto tę samodzielność wzmacniać, nawet za cenę poświęcenia większej ilości czasu np. na nakrywanie do stołu i sprzątanie. Wyręczanie łatwo może doprowadzić do wyuczonej bezradności!

Warto porozmawiać o… przedszkolu!

·         Warto zachęcać (nie zmuszać) dzieci, by opowiadały w domu o wydarzeniach w przedszkolu. Zadawać pytania i odpowiadać na pytania zadawane przez dzieci (nawet te męczące).

·         Wspólne czytanie książek, które przybliżą dzieciom świat przedszkolny i życie w grupie, rozmowy o bohaterach i ich przeżyciach, pomogą dzieciom wejść w życie przedszkolne i oswoić emocje z tym związane.

Warto poczytać…

Z. Stanecka, Basia i przedszkole, Lektor Klett

W następnym tygodniu potrzebne będą: małe lusterko.

 

 

Opowiadanie o obrazie dla dziecka i rodziców

Na tym obrazie sprzed kilkuset lat malarz przedstawił 92 gry i zabawy, którymi zajęte są dzieci. Niektóre z nich przetrwały do dzisiaj, w inne już w dawnych czasach dzieci nie powinny się bawić. Czy to łatwe wymyślić własną zabawę tak, aby przynosiła radość, dawała wszystkim zadowolenie, była bezpieczna i pomagała nam w zdobywaniu nowych umiejętności?

 


 

Listy do Rodziców

Tydzień 2: MOJA GRUPA

Wszystkiego, co naprawdę trzeba wiedzieć

o tym, jak żyć, co robić i jak postępować,

nauczyłem się w przedszkolu…

Robert Fulghum

Drodzy Rodzice!

Życie w grupie przedszkolnej to wielka frajda, wspólne przygody i… wielkie wyzwania! To radość wspólnych zabaw i prac, radość dzielenia z drugim małym człowiekiem przeżyć. To także liczne sytuacje, w których dziecko musi nauczyć się godzić z tym, że poza nim są inni, że inne dziecko może być bardziej docenione w jakiejś sytuacji niż ono, że nie zawsze można robić to, na co ma się ochotę, że czasem to „ja proponuję”, a czasem „ja muszę się dostosować”, i że czasem… można dostać klockiem po głowie. Nie należy się tych sytuacji obawiać. Są one okazjami, by dziecko dojrzewało emocjonalnie i społecznie, by uczyło się coraz więcej o sobie samym i o innych, by uczyło się skutecznego komunikowania z otoczeniem, współdziałania i solidarności, umiejętności wyrażania siebie, życzliwości, wybaczania, radości życia z innymi…

Wprowadzamy w świat wartości: szacunek, życzliwość, empatia, odpowiedzialność…

Uczymy tego, co najważniejsze:

·         Doświadczenia emocjonalno-społeczne:

- uświadamianie, że w różnych sytuacjach odczuwamy różne emocje i wdrażanie do bezpiecznego wyrażania emocji;

- budowanie poczucia tożsamości indywidualnej i grupowej, m.in. poprzez określanie uczuć własnych i innych osób;

- rozwijanie umiejętności odczytywania komunikatów niewerbalnych i reagowania stosownie do nich;

- rozwijanie umiejętności budowania dobrych relacji m.in. poprzez okazywanie życzliwości w codziennych sytuacjach i stosowanie form grzecznościowych, ustalanie zasad kulturalnego zachowania w sytuacjach włączania się do zabawy;

- rozwijanie poczucia odpowiedzialności m.in. poprzez ustalanie zasad pełnienia dyżurów i wywiązywanie się z obowiązków dyżurnego, utrzymywanie porządku w sali i w swojej szafce – wdrażanie do rozumienia praw i obowiązków.

·         Doświadczenia sensoryczno-motoryczne i poznawcze:

- rozwijanie sprawności ruchowej i koordynacji wzrokowo-ruchowej i słuchowo-ruchowej;

- rozwijanie umiejętności słuchania i oglądania ze zrozumieniem m.in. poprzez udzielanie odpowiedzi na pytania dotyczące wysłuchanego tekstu, odczytywanie sytuacji przedstawionych na ilustracjach;

- rozwijanie umiejętności wypowiadania się m.in. poprzez nazywanie przeżyć i uczuć postaci na ilustracjach;

- rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej, sprawności manualnej oraz orientacji na kartce;

- rozwijanie analizy i syntezy słuchowej m.in. poprzez wysłuchiwanie zdań i określanie liczby słów w zdaniach;

- rozwijanie myślenia logicznego m.in. poprzez dostrzeganie regularności i kontynuowanie dostrzeżonego rytmu, rozwijanie umiejętności klasyfikowania wg określonej cechy;

- rozwijanie myślenia przyczynowo-skutkowego m.in. poprzez opowiadanie historyjek zgodnie z kolejnością wydarzeń z użyciem określeń: najpierw, potem, na końcu, wiązanie przyczyny ze skutkiem;

- rozwijanie świadomości własnego ciała m.in. poprzez nazywanie niektórych narządów artykulacyjnych.

Jak wspierać dziecko?

·         Aby w przyszłości dzieci były odpowiedzialnymi członkami społeczności, najpierw muszą doświadczyć odpowiedzialności za sprawy i rzeczy na miarę ich dziecięcego świata. Warto zadbać o to, aby zdawały sobie sprawę, że ich obowiązkiem jest dbanie o czystość w kąciku zabawy czy podlanie roślinki w ich pokoju. To właśnie są pierwsze lekcje odpowiedzialności! Trzeba też pamiętać o prostym poinstruowaniu dziecka o jego obowiązkach i o tym, jak należy się z nich wywiązywać, zanim zaczniemy wyciągać konsekwencje. Najlepiej oczywiście pokazać, o co chodzi, czasem przypomnieć, a czasem wykonać wspólnie, ale nie wyręczać!

·         Warto wykorzystać zwykłe codzienne sytuacje, by wspomagać umiejętność dostrzegania regularności w otoczeniu i bawić się z dziećmi w układanie rytmów dźwiękowych, ruchowych lub wzrokowych np. układać zdania, w których powtarza się jakiś zabawny wyraz lub sylaba.

Warto porozmawiać o… tym, co czujemy!

·         Warto zachęcać (nie zmuszać) dzieci, by opowiadając o codziennych wydarzeniach, nazywały – tak jak potrafią – to, co one czują / czuły, lub co mogli czuć inni. W tym celu należy zadawać dzieciom pytania naprowadzające, a także pozwolić, by dzieci zadawały pytania i… odpowiadać na nie. Dobrze też, by dzieci słyszały i widziały, że dorośli nazywają i wyrażają swoje emocje w bezpieczny sposób.

Warto poczytać…

Z. Stanecka, Basia i plac zabaw, Lektor Klett

R. Jędrzejewska-Wróbel, Co jest najważniejsze w kłótni, WSiP

W następnym tygodniu potrzebne będą: pamiątka/pamiątki z wakacji, łupiny orzecha włoskiego (połówki), muszelki, kamyki, patyki, liście, szyszki, oscypek, sweter, rękawice, skarpety z owczej wełny, wykałaczki, mąka, sól.

 

 

Opowiadanie o obrazie dla dziecka i rodziców

Przyjaciele muzycy patrzą na nas z obrazu Tadeusza Makowskiego. Zza okna spogląda na nich z zazdrością troje dzieci. To mali muzycy są bohaterami tego obrazu, łączą ich wspólne zainteresowania, ale także, jak w każdym dobrym zespole, zrozumienie i umiejętność wspólnego działania. Czasem któryś z nich kieruje grą i jest wtedy bardziej słyszalny. Ale to dzięki wspólnemu celowi jednoczą się w grze, aby muzyka zabrzmiała czystymi tonami dźwięków.

 


Listy do Rodziców

Tydzień 3: MINĘŁY WAKACJE

Wszystkiego, co naprawdę trzeba wiedzieć

o tym, jak żyć, co robić i jak postępować,

nauczyłem się w przedszkolu…

Robert Fulghum

Drodzy Rodzice!

Miniony tydzień był wspaniałą okazją kształtowania w dziecięcych umysłach pojęcia czasu. Różnego rodzaju pamiątki i wspomnienia, które się z nimi wiążą, to doskonały sposób na przybliżenie dzieciom pojęć przeszłości, teraźniejszości i przyszłości, kształtowania poczucia ciągłości czasu. A czas to pojęcie, które jeszcze bardzo długo będzie kształtowało się w dziecięcych umysłach. Przyjmuje się, że kompetencje intelektualne w zakresie oceny zmian w czasie pojawiają się u dziecka około 12. roku życia. Jednak już od okresu przedszkolnego należy wdrażać dzieci do określania zmian w czasie. Dziecko pięcioletnie zaczyna powoli przyswajać określenia „teraz”, „wczoraj”, „jutro”.

Niewątpliwie pamiątki stanowią także ogromną wartość wychowawczą. Dotykając pamiątek, dzieci mają okazję dotknąć fragmentu własnej historii, a dotykając pamiątek innych i słuchając ich wspomnień – dotknąć fragmentu czyjejś historii, i w ten sposób poczuć bliskość i wspólnotę. Pamiątki uczą przeżywania wzruszeń i nastrojów, służą umacnianiu więzi, bowiem dzielenie się wspomnieniami, które zapadły głęboko w sercach, uczy dzielenia się tym, „co ważne dla mnie” i dzielenia tego „co ważne dla innych”.

Wprowadzamy w świat wartości: szacunek, pamięć, bliskość, wspólnota…

Uczymy tego, co najważniejsze:

·         Doświadczenia emocjonalno-społeczne:

- budowanie poczucia tożsamości indywidualnej i grupowej, poczucia bliskości z innymi ludźmi i przynależności do wspólnoty m.in. poprzez dzielenie się z innymi opowieściami o swoich przygodach i przeżyciach;

- kształtowanie postawy szacunku wobec tego, co ważne dla innych;

- rozwijanie umiejętności porozumiewania się poprzez uczenie uważnego wysłuchania tego, co ma do powiedzenia druga osoba, spokojne oczekiwanie na swoją kolej i wdrażanie do komunikowania się umiarkowanym głosem;

- wdrażanie do zgodnego współdziałania podczas zajęć w grupach i zabaw z elementami współzawodnictwa;

- oswajanie emocji i uczenie się właściwego zachowania w sytuacjach zwycięstwa i w sytuacjach niepowodzeń;

- budowanie poczucia bezpieczeństwa i odpowiedzialności m.in. poprzez identyfikowanie właściwego i niewłaściwego zachowania w różnych miejscach np. na placu zabaw, w górach, nad morzem, nad jeziorem, w lesie.

·         Doświadczenia sensoryczno-motoryczne i poznawcze:

- rozwijanie sprawności ruchowej i koordynacji wzrokowo-ruchowej oraz poczucia rytmu;

- rozwijanie umiejętności wypowiadania się i wyciągania wniosków m.in. poprzez opowiadanie treści obrazka, wzbogacanie słownika o wyrazy związane z tematyką zajęć, wypowiadanie się na temat postępowania bohatera;

- rozwijanie wyobraźni i pomysłowości w różnych sytuacjach zabawowych;

- rozwijanie spostrzegawczości wzrokowej, sprawności manualnej i koordynacji ręki i oka m.in. poprzez wykonywanie prac plastycznych, odzwierciedlanie kształtu jakiegoś elementu w formie przestrzennej;

- rozwijanie umiejętności grupowania przedmiotów wg określonej cechy, porównywania długości elementów z użyciem określeń: długie, krótkie, dłuższe, krótsze, takie same, porównywania liczebności zbiorów z użyciem określeń: mniej, więcej, tyle samo, o jeden mniej, o jeden więcej; wdrażanie do rozumienia pojęcia liczby 1i jej znaku graficznego; różnicowanie liczby jeden z liczebnością liczby dwa.

Jak wspierać dziecko?

·         Warto zachęcać dziecko do gromadzenia pamiątek i razem prowadzić np. jego album ze zdjęciami i pamiątkami, poświęcać czas na ich oglądanie i zachęcać do snucia wiążących się z nimi opowieści. Dobrze jest również oglądać z dzieckiem niektóre własne pamiątki i przy tej okazji dzielić się historiami z własnego życia. To doskonały sposób na rozwijanie bliskości i budowanie więzi łączącej pokolenia.

·         Wiele zdarzeń dnia codziennego niesie okazję do ćwiczenia przeliczania przedmiotów i określania liczebności zbiorów, jak choćby policzenie zakupów dzieląc je na zbiory owoców i warzyw itd. Warto pamiętać o stosowaniu określeń: mniej, więcej, tyle samo, o jeden mniej, o jeden więcej.

Warto porozmawiać o… historiach z dziecięcych lat!

·         Gdy rodzice, wujkowie i ciocie, dziadkowie i babcie ożywają w opowieściach jako dzieci, które bały się nocnych strachów, uwielbiały jeździć rowerem lub na wrotkach, stają się bliżsi i drożsi. Warto więc rozmawiać z dziećmi o własnym dzieciństwie… Tak spędzony czas niesie radość i głębokie poczucie przynależności do rodziny, poczucie zakorzenienia we wspólnocie, która trwa, poczucie własnej tożsamości.

Warto poczytać…

R. Piątkowska, Dziadek na huśtawce, Wydawnictwo Bis

W następnym tygodniu potrzebne będą: szklana kulka, torebka cukierków.

 

 

Opowiadanie o obrazie – dla dziecka i rodziców

Po powrocie z wakacji wracamy wspomnieniami do wielu pięknych chwil. Te wspomnienia przynoszą nam zadowolenie z przeżytych zabaw i przygód, ale też trochę smutku bo wakacje już się skończyły. Obraz przedstawia taką wspólną zabawę nad jeziorem. Trójka małych przyjaciół puszcza na tafli jeziora maleńkie stateczki. Kiedy porwie je prąd wody i uniesie w głąb jeziora one także rozpoczną swoją własną przygodę, popłyną w dal...

 


Listy do Rodziców

Tydzień 4: RUCH DROGOWY

Wszystkiego, co naprawdę trzeba wiedzieć

o tym, jak żyć, co robić i jak postępować,

nauczyłem się w przedszkolu…

Robert Fulghum

Drodzy Rodzice!

Pięciolatek i sześciolatek jest na etapie intensywnego rozwoju emocjonalnego i społecznego, jednakże czeka go jeszcze długa droga do osiągnięcia dojrzałości emocjonalnej. Grupa rówieśnicza i różnorodne sytuacje podczas wspólnych zajęć niosą nieustannie nowe wyzwania i pozwalają zdobywać doświadczenia, które przyczyniają się do kształtowania odporności psychicznej dziecka na sytuacje trudne. Takimi sytuacjami są dla przedszkolaka chwile przegranej podczas gier zespołowych. Jednakże sytuacje te są jednocześnie okazją do zrozumienia, że „raz wygrywam ja, a raz wygrywa ktoś inny”, oraz nabywania odporności na takie sytuacje. To niezwykle ważne, aby dziecko tej odporności nabywało. Niebawem stanie w nowej roli społecznej – ucznia. Im bardziej okrzepnie emocjonalnie w sytuacjach, które wiążą się z pewnym napięciem psychicznym, tym lepiej poradzi sobie w nowymi wyzwaniami.

Wprowadzamy w świat wartości: szacunek, praca, zgodność, bezpieczeństwo, odpowiedzialność.

Uczymy tego, co najważniejsze:

·         Doświadczenia emocjonalno-społeczne:

- rozwijanie postawy poszanowania pracy własnej i innych poprzez prezentowanie i oglądanie wytworów;

- wdrażanie do przestrzegania reguł obowiązujących w zabawach i grach grupowych oraz oczekiwania na swoją kolej;

- oswajanie emocji w sytuacjach przegranej i rozwijanie poczucia własnej wartości poprzez budowanie wiary we własne możliwości, oraz postawy podejmowania kolejnych prób i przezwyciężania chwilowych niepowodzeń;

- budowanie poczucia bezpieczeństwa i odpowiedzialności m.in. poprzez zapamiętanie numerów alarmowych i omówienie przykładowych sytuacji korzystania z nich, identyfikowanie właściwego i niewłaściwego zachowania na ulicy.

·         Doświadczenia sensoryczno-motoryczne i poznawcze:

- rozwijanie sprawności ruchowej, zwinności i zręczności, koordynacji wzrokowo-ruchowej oraz poczucia rytmu;

- wdrażanie do rozumienia znaczenia symbolu m.in. poprzez rozpoznawanie znaków drogowych, odczytywanie różnych znaków informacyjnych (np. żółta linia – granica bezpiecznego podchodzenia do metra);

- wzbogacanie słownika o wyrazy związane z tematem zajęć i rozumienia wieloznaczności wyrazów (np. zebra);

- rozwijanie myślenia analityczno-syntetycznego m.in. poprzez rozcinanie i składanie obrazka;

- rozwijanie spostrzegawczości wzrokowej m.in. poprzez odwzorowywanie znaków, sprawności manualnej i koordynacji ręki i oka poprzez ćwiczenia rysowania po śladzie i rysowania linii w zawężonej powierzchni;

- rozwijanie spostrzegawczości słuchowej poprzez identyfikowanie dźwięków i sytuacji, w których można je usłyszeć;

- doskonalenie orientacji w schemacie własnego ciała (prawa i lewa strona); rozwijanie orientacji na kartce;

- wdrażanie do rozumienia pojęcia liczby 2 i jej znaku graficznego.

Jak wspierać dziecko?

·         Warto grać z dzieckiem w różne gry, podczas których będzie miało ono okazję i wygrywać, i przegrywać. Jeśli ma trudności z osiągnięciem wygranej, trzeba mu pozwolić jej doświadczyć. Podczas przegranej niejednokrotnie dzieci złoszczą się i obrażają. Postawa dorosłego podczas przegranej, kiedy to okazuje szacunek dla zwycięzcy, a jednocześnie wyraża wiarę, że następnym razem może wygrać, zdziała wiele dobrego.

·         Warto wykorzystać codzienne sytuacje, na przykład wyjazd po zakupy czy spacer, by przećwiczyć podstawowe zasady bezpiecznego poruszania się na drodze oraz odczytywania informacji zakodowanych w postaci symboli, na przykład podstawowych znaków drogowych, oznaczeń na budynkach (np. poczta).

Warto porozmawiać o… złości!

·         Zamiast zakazywać dziecku złości lub reagować na złość dziecka zbyt impulsywnie, należy zacząć je uczyć reakcji bardziej prawidłowych. Poprzez własną reakcję złości na złość dziecka, lekceważenie dziecka i jego potrzeb, wyśmiewanie czy drażnienie, dorośli mogą wywoływać u dziecka bierną agresję. Należy więc wysłuchać dziecka i porozmawiać na temat sytuacji, która wywołała złość. Omówić ją i wesprzeć dziecko w znalezieniu rozwiązania. Wreszcie, można porozmawiać o tym, jak powinno wyglądać właściwe zachowanie. Oczywiście, rozmowa z pięciolatkiem podczas wybuchu złości niewiele da, skutek może być raczej odwrotny do zamierzonego. O złości trzeba z dzieckiem rozmawiać po „ataku”, a nie w trakcie. I jak mawiają niektórzy psychologowie i pedagodzy, jeśli chodzi o złość, niczego nie należy przyspieszać.

Warto poczytać…

Wojciech Kołyszko, Smok Lubomił i tajemnice złości, GWP

W następnym tygodniu potrzebne będą: owoce: jabłko, gruszka, śliwki (węgierka, renkloda, mirabelka), morela, cytryna, pomarańcza, winogrona, melon, porzeczki, a także jabłka zielone duże i czerwone mniejsze, banan; przetwory owocowe np.: sok, dżem, kompot, konfitury; orzechy: włoskie, laskowe, ziemne; wykałaczki, dziadek do orzechów, patyczki do szaszłyków, fartuszek, chusteczka na głowę, nożyk, deska do krojenia, miseczka.

 

 

Opowiadanie o obrazie – dla dziecka i rodziców

To miasto to Warszawa, stolica Polski. Wita nas kolorowymi domami, strzelistymi wieżami kościołów, zabytkowymi budynkami i nowoczesnymi biurowcami. Uliczny ruch, zgiełk i gwar, tramwaje, pociąg, pędzące samochody oraz spieszący dokądś ludzie. To wszystko przedstawia obraz znanego malarza Edwarda Dwurnika. Zobaczcie, ile szczegółów możemy na nim odnaleźć.

 

 Listy do Rodziców

Tydzień 5: JESIEŃ DAJE NAM OWOCE

Wszystkiego, co naprawdę trzeba wiedzieć

o tym, jak żyć, co robić i jak postępować,

nauczyłem się w przedszkolu…

Robert Fulghum

Drodzy Rodzice!

Dzieci w grupie przedszkolnej stają się dla siebie nawzajem nauczycielami. Liczne przykłady potwierdzają, że jeśli dzieci są poprowadzone do wspólnej wytrwałej pracy nad powierzonymi zadaniami, ich intelektualne postępy mogą być nawet większe niż podczas pracy indywidualnej. Jednocześnie pamiętać trzeba, że sytuacje takie stają się niejednokrotnie okazjami do konfliktów. Dziecko staje bowiem w sytuacji, gdy koleżanka lub kolega inaczej rozumie okoliczności, chce czegoś innego. Do dziecka dociera więc, że na te same rzeczy i zdarzenia można spojrzeć inaczej. Proces uczenia się spojrzenia na sprawy z perspektywy drugiej osoby jest długi i bywa bolesny. Jednakże to właśnie te sytuacje kontaktu z drugim małym człowiekiem (partnerem) i jego punktem widzenia danej sytuacji (innym niż mój własny) uczą otwartości na ludzi i na świat. I wreszcie, uczą też godzenia różnych punktów widzenia i wspólnego rozwiązywania sytuacji konfliktowych, bo przecież, by być razem na co dzień, dzieci muszą w końcu nauczyć się te różne punkty widzenia uzgadniać, oczywiście na miarę dziecięcego świata spraw i zdarzeń. Uczą się w ten sposób współpracy i współdziałania mimo różnorodnych punktów widzenia (a może właśnie dzięki nim)!

Wprowadzamy w świat wartości: szacunek, współpraca, zgodność, bezpieczeństwo, zdrowie…

Uczymy tego, co najważniejsze:

·         Doświadczenia emocjonalno-społeczne:

- rozwijanie umiejętności porozumiewania się poprzez słuchanie poleceń i pytań nauczyciela, wypowiadanie się na określony temat z zachowaniem płynności mówienia i panując nad swoim głosem, słuchanie wypowiedzi innych;

- rozwijanie umiejętności rozwiązywania konfliktów na zasadzie wygrana-wygrana w myśl zasady, iż wspólnie można pokonać trudności i osiągnąć więcej – na przykładzie zachowania bohaterów opowiadania;

- budowanie poczucia bezpieczeństwa i odpowiedzialności za swoje zdrowie m.in. poprzez wyrabianie nawyku dbałości o zdrowe żywienie, zachowanie ostrożności w zetknięciu z nieznanymi roślinami.

·         Doświadczenia sensoryczno-motoryczne i poznawcze:

- rozwijanie spostrzegawczości, analizy i syntezy wzrokowej; rozwijanie wrażliwości, analizy i syntezy słuchowej;

- poznanie graficznego obrazu głoski o (liter o, O) oraz podpisów do obrazków (np. okno, oko, okulary);

- rozwijanie słuchu fonematycznego m.in. poprzez dobieranie obrazków, których nazwy się rymują;

- wspomaganie rozwoju mowy i umiejętności poprawnego wypowiadania się m.in. poprzez dbałość o poprawne pod względem artykulacyjnym wymawianie słów i budowanie dłuższych wypowiedzi; wzbogacanie słownika o pojęcia związane z tematami zajęć oraz wdrażanie do rozumienia wieloznaczności wyrazów;

- rozwijanie sprawności manualnej i koordynacji ręka-oko m.in. podczas rysowania po śladzie i w ograniczonym polu;

- rozwijanie umiejętności odzwierciedlania kształtu jakiegoś elementu w formie przestrzennej np. owocu z plasteliny;

- porównywanie liczebności zbiorów z użyciem określeń: więcej, mniej, tyle samo;

- doskonalenie orientacji w schemacie własnego ciała – lewa i prawa strona, przód i tył, części ciała.

Jak wspierać dziecko?

·         Warto wspierać dziecko w rozwijaniu rozumienia perspektywy drugiej osoby. To długi i niełatwy proces. Przedszkolak jest na etapie egocentrycznego ujmowania świata i jest to naturalny etap rozwojowy. Jednakże możliwości rozwojowe pięciolatka i sześciolatka pozwalają mu już na coraz sprawniejsze odrywanie się od własnego punktu widzenia. Dobrze jest wykorzystać te możliwości i zachęcać dziecko, by np. obejrzało jakąś rzecz z różnych perspektyw i za każdym razem opowiadało w szczegółach, co widzi.

·         Warto wykorzystać codzienne sytuacje, by ćwiczyć z dzieckiem porównywanie liczebności zbiorów poprzez przyporządkowanie elementów „jeden do jednego”, np. podczas przygotowania produktów na sałatkę (Których owoców jest więcej – zielonych czy czerwonych? itp.).

Warto porozmawiać o… różnorodności na świecie!

·         Małe dziecko w naturalny sposób jest otwarte na świat i jego różnorodność. Gdy zaczyna być świadome tych różnic, trzeba tę otwartość i postawę szacunku pielęgnować. Warto rozmawiać z dzieckiem o różnorodności na świecie – tym stworzonym przez naturę i tym tworzonym przez człowieka – wykazując, iż właśnie dzięki temu świat jest niezwykle ciekawy, a ludzie mogą się tak wiele od siebie nawzajem nauczyć.

Warto poczytać…

R. Jędrzejewska-Wróbel, Każdy jest inny, WSiP.

W następnym tygodniu potrzebne będą: różne warzywa, np. pomidor, marchewka, papryka, cukinia, kabaczek, bakłażan, burak, cebula, ogórek, ziemniak, dynia oraz pestki z dyni (w łupinach), drobno posiekana cebula, słoik, cukier, fartuszek i chusteczka na głowę, deska do krojenia, nożyk, miseczka, duża miska, łyżka, talerzyk, widelec, sól, pieprz, wykałaczki.

 

 

Opowiadanie o obrazie dla dziecka i rodziców

Obraz przedstawia kosz pełen pięknych, kuszących nas swym wyglądem owoców. Barwne, krągłe jabłka, brzoskwinie, winogrona wyglądają tak naturalnie, że chcielibyśmy ich dotknąć, poczuć zapach i smak. Tę „martwą naturę” ożywiają wspaniałe, kolorowe motyle, ważka i pszczoły zwabione owocowym aromatem.

 


Listy do Rodziców

Tydzień 6: JESIEŃ DAJE NAM WARZYWA

Wszystkiego, co naprawdę trzeba wiedzieć

o tym, jak żyć, co robić i jak postępować,

nauczyłem się w przedszkolu…

Robert Fulghum

Drodzy Rodzice!

Miniony tydzień dał nam wiele okazji do różnorodnych zabaw i wspaniałej twórczej ekspresji m.in. podczas wykonywania różnorodnych dzieł plastycznych oraz zabaw w teatrzyk kukiełkowy. Zabawy tego rodzaju stwarzają okoliczności, w których dzieci doświadczają szczególnie silnych emocji w związku z radością „tworzenia” odgrywanej postaci, budowania dialogów, prezentowania swojej postaci (i siebie) przed widownią. Wiele dzieci podejmuje swoje role bez cienia nieśmiałości, inne ośmielają się dopiero po pewnym czasie, obserwując koleżanki i kolegów. Zabawy w ogóle, a być może zabawy w teatrzyk w szczególności, stwarzają niezwykłe możliwości wyrażania siebie, a jednocześnie stanowią dla dziecka pewnego rodzaju bezpieczną autoterapię. Pozwalają nabywać poczucia własnego sprawstwa i radości tworzenia. I to m.in. jest sposób na uczenie się mądrej wiary, że „mogę”, że „warto spróbować”.

Wprowadzamy w świat wartości: szacunek, twórczość, odwaga, współpraca, zdrowie…

Uczymy tego, co najważniejsze:

·         Doświadczenia emocjonalno-społeczne:

- budzenie zainteresowania sztuką teatralną i kształtowanie postawy kulturalnego widza m.in. poprzez uczestnictwo w zabawie w teatrzyk kukiełkowy, własnoręczne tworzenie kukiełek, oglądanie przedstawienia koleżanek i kolegów;

- oswajanie emocji i uczenie się właściwego zachowania w sytuacjach publicznego występu;

- rozwijanie poczucia własnej wartości poprzez budowanie wiary we własne możliwości w sytuacjach odgrywania scenek; uczenie się wyrażania myśli i uczuć podczas wymyślania dialogów;

- budowanie poczucia odpowiedzialności za swoje zdrowie.

·         Doświadczenia sensoryczno-motoryczne i poznawcze:

- rozwijanie spostrzegawczości, uwagi i pamięci wzrokowej, uwagi, pamięci oraz analizy i syntezy słuchowej;

- rozbudzanie wrażliwości literackiej poprzez dostarczanie okazji do słuchania utworów zawierających humor literacki; budowanie wypowiedzi na temat zachowania bohaterów z próbą formułowania wniosków i uzasadniania swojej wypowiedzi; budowanie odpowiedzi na zadane pytania dotyczące wysłuchanego utworu – z użyciem określeń, kto za kim / przed kim stoi; ćwiczenie prawidłowej artykulacji dźwięku sz;

- rozwijanie pomysłowości i wyobraźni m.in. poprzez układanie kompozycji z jesiennych darów oraz wykonywanie kukiełek z warzyw; rozbudzanie zainteresowania sztuką teatralną poprzez udział w odgrywaniu scenek;

- rozwijanie myślenia logicznego m.in. poprzez grupowanie warzyw według wybranych właściwości;

- rozwijanie myślenia przyczynowo-skutkowego m.in. poprzez dostrzeganie etapów rozwoju rośliny w kolejnych porach roku, planowanie kolejnych czynności podczas przygotowywania syropu z cebuli i sałatki warzywnej;

- odróżnianie kształtów okrągłych od podłużnych; wdrażanie do rozumienia określenia: owalny;

- wdrażanie do rozumienia pojęcia liczby 3 i jej graficznego obrazu; wdrażanie do rozumienia aspektu porządkowego liczb, rozumienia pojęcia o jeden więcej, o jeden mniej, kształtowanie umiejętności dodawania poprzez manipulowanie przedmiotami; utrwalanie pojęcia para; szacowanie, w którym zbiorze jest więcej, a w którym mniej.

Jak wspierać dziecko?

·         Warto wykorzystywać codzienne sytuacje, by uczyć dziecko wyciągania wniosków z tego, co się wydarzyło (oczywiście na miarę jego dziecięcych możliwości). Czasem trzeba by więc zwrócić większą uwagę dziecka (i własną) na pewne zdarzenia, podzielić się swoimi przemyśleniami, zadać dziecku pytania (naprowadzające) dotyczące tego zdarzenia, pozwolić na zadanie pytań i cierpliwie na nie odpowiedzieć.

·         Warto wykorzystać codzienne sytuacje, by ćwiczyć z dzieckiem przeliczanie różnych elementów i nazywanie prawidłowo liczebników i to w nieograniczonym zakresie. Nie chodzi o to, aby wymagać, by koniecznie liczyło do stu, ale jednocześnie zachęcać je, by liczyło jak najdalej da radę, ucząc je prawidłowych nazw kolejnych liczebników. Warto też ćwiczyć liczby porządkowe w różnych codziennych sytuacjach.

Warto porozmawiać o… tym, co to znaczy być odważnym!

·         Dzieci powinny być uczone odwagi w różnego rodzaju sytuacjach, stawiania czoła wyzwaniom (na miarę ich możliwości, oczywiście), ale jednocześnie odróżniania odwagi od tych zachowań, które można by określić brawurą czy chojractwem. Warto analizować z dzieckiem np. zachowania bohaterów książek i filmów, by uczyć je rozumienia, czym jest prawdziwa odwaga i kiedy należy się nią wykazywać.

Warto poczytać…

P. Haraszewski i J. Wacławik, Odważny Hipcio, Oficyna Wydawnicza Vocatio

W następnym tygodniu potrzebne będą: jesienne liście – świeże (kasztanowca, klonu, brzozy, dębu) i suszone (z różnych drzew), kasztany, żołędzie, szyszki małe i duże, nitka.

 

 

Opowiadanie o obrazie – dla dziecka i rodziców

Obraz przedstawia ogrodniczkę z dumą pozującą z koszem swych zbio­rów. Dużo cierpliwości i wysiłku potrzeba, by wyhodować tak dorodne, zdro­we i smaczne jarzyny. Soczysta, pomarańczowa marchew, biały, szlachetny kalafior i pękata, zielona kapusta ożywają w promieniach słonecznego dnia.

 


Listy do Rodziców

Tydzień 7: JESIEŃ W PARKU

Wszystkiego, co naprawdę trzeba wiedzieć

o tym, jak żyć, co robić i jak postępować,

nauczyłem się w przedszkolu…

Robert Fulghum

Drodzy Rodzice!

Podczas wielu zabaw i  różnorodnych zajęć dzieci uczą się pojęć i rozwijają umiejętności, które będą niezbędne do poradzenia sobie w szkole już w niedalekiej przecież przyszłości. Począwszy od umiejętności skupienia uwagi na tym, co mówi nauczyciel i umiejętności zrozumiałego komunikowania swoich myśli (na miarę dziecięcych możliwości, oczywiście) po umiejętność rysowania po śladzie czy rozumienia pojęcia stałości liczby (o czym więcej w poradach „Jak wspierać dziecko?”). Przede wszystkim powinnyśmy pamiętać, by nie ganić dziecka za to, że czegoś nie rozumie. Dzieci w wieku przedszkolnym i jeszcze wczesnoszkolnym, by pojąć pewne zasady i nabyć umiejętności, potrzebują bardzo wielu powtórzeń. Możemy je wesprzeć przede wszystkim cierpliwością i zachętą do działania, mądrze wykorzystując codzienne sytuacje lub organizując pewne zabawy. Bo to jest właśnie podstawowa tajemnica inteligencji – aby coś zrozumieć, potrzebujemy tego doświadczyć, czasem wielokrotnie!

Wprowadzamy w świat wartości: szacunek, współpraca, przyroda, twórczość…

Uczymy tego, co najważniejsze:

·         Doświadczenia emocjonalno-społeczne:

- rozwijanie wrażliwości na świat przyrody oraz postawy poszanowania przyrody;

- rozwijanie umiejętności porozumiewania się m.in. poprzez słuchanie poleceń i pytań nauczyciela oraz odpowiadanie na pytania, rozwijanie odwagi wypowiadania własnych myśli;

- wdrażanie do życia w grupie społecznej m.in. poprzez uczenie czerpania radości ze wspólnej zabawy, zgodnej współpracy przy wykonywaniu wspólnych prac plastycznych i poszanowania pracy własnej i innych osób;

- rozwijanie właściwego poczucia własnej wartości m.in. poprzez doświadczanie sprawstwa i twórczego działania podczas  wytwarzania prac plastycznych wg własnego pomysłu;

- budowanie poczucia bezpieczeństwa m.in. poprzez przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas zabaw i spaceru.

·         Doświadczenia sensoryczno-motoryczne i poznawcze:

- rozwijanie sprawności ruchowej, zwinności i zręczności, koordynacji wzrokowo-ruchowej i słuchowo-ruchowej;

- rozwijanie wrażliwości, analizy i syntezy słuchowej m.in. poprzez wysłuchiwanie głoski l, dzielenie wyrazów na sylaby i składanie wyrazów z sylab, wysłuchiwanie słowa lis w innych słowach; rozwijanie spostrzegawczości i pamięci słuchowej oraz koordynacji słuchowo-ruchowej m.in. poprzez rysowanie pod dyktando;

- rozwijanie spostrzegawczości i pamięci wzrokowej m.in. poprzez odwzorowywanie rysunku, skupianie uwagi na obrazku i organizowanie pola spostrzeżeniowego; rozwijanie analizy i syntezy wzrokowej – poznanie graficznego obrazu głoski l (liter l, L) oraz podpisów do obrazków z określanie wyrazu najkrótszego i najdłuższego;

- rozwijanie wrażliwości plastycznej na kolory i kształty; wdrażanie do rozumienia określenia jesienne kolory; rozwijanie pomysłowości i wyobraźni m.in. poprzez tworzenie kompozycji z kasztanów do wysłuchanej piosenki;

- wdrażanie do rozumienia pojęcia liczby 4 i jej graficznego obrazu; wdrażanie do rozumienia aspektu porządkowego liczb i posługiwanie się liczebnikami porządkowymi; wdrażanie do rozumienia stałości liczby przedmiotów w zbiorze niezależnie od zmiany w ich układzie; szacowanie na oko, w którym zbiorze jest więcej elementów, a w którym mniej oraz określanie czego jest więcej, a czego mniej przez przeliczanie elementów oraz dobieranie w pary.

Jak wspierać dziecko?

·         Warto wykorzystać codzienne sytuacje, by kształtować rozumienie stałości liczby elementów niezależnie od zmian w ich układzie np. można ułożyć cukierki w szeregu, poprosić o sprawdzenie, ile ich jest, a następnie przełożyć cukierek z końca szeregu na początek (lub rozrzucić cukierki w nieładzie) i zapytać o to, ile teraz jest cukierków. Jeśli dziecko nie rozumie jeszcze stałości liczby elementów niezależnie od zmian w układzie tych elementów, aby odpowiedzieć na pytanie o ich liczbę, będzie musiało je ponownie policzyć. Nie należy się wówczas denerwować i zabraniać przeliczania elementów! Przeciwnie, należy takich zabaw wykonać z dzieckiem więcej, a z czasem samo „wpadnie” na to, że nie musi przeliczać elementów za każdym razem.

Warto porozmawiać o… tym, co nas otacza!

·         Warto zadbać o to, by świadomie kształtować w dzieciach wrażliwość na otaczający świat – świat przyrody i świat kultury. Dzieci z natury swej są ciekawe świata. Wykorzystujmy to, zwracając przy różnych okazjach uwagę na to, co nas otacza, na wytwory natury i kultury, rozmawiając o uczuciach, które wzbudzają. I zawsze pamiętając, by była to rozmowa, a więc wzajemne dzielenie się odczuciami.

 

W następnym tygodniu potrzebne będą: szyszki, żołędzie.

 

 

Opowiadanie o obrazie – dla dziecka i rodziców

Obraz Aleksandra Gierymskiego przedstawia jesienny krajobraz. Liście ścielą parkową aleję, zmieniają swoje barwy: żółkną, czerwienieją, ciemnieją w brązy. Szeleszczą pod nogami. Ich różnorodne kształty i barwy gdzienie­gdzie rozjaśniają promienie słońca i prześwity w koronach drzew.

 


Listy do Rodziców

Tydzień 8: JESIEŃ W LESIE

Wszystkiego, co naprawdę trzeba wiedzieć

o tym, jak żyć, co robić i jak postępować,

nauczyłem się w przedszkolu…

Robert Fulghum

Drodzy Rodzice!

Dzieci w tym wieku nie mają jeszcze ukształtowanego poczucia odpowiedzialności za siebie i za innych, kierują się przede wszystkim nakazami i zakazami ze strony dorosłych, darząc ich zaufaniem i autorytetem. W miarę jak zaczynają pojmować zasady sprawiedliwości i obowiązku, wzrasta ich udział w kierowaniu swoim postępowaniem. W jaki sposób dziecko uczy się odpowiedzialności? Nie ma jednej cud-recepty. Dziecko uczy się przede wszystkim w domu patrząc na wzorce, którymi jest otoczone. Lekcja odpowiedzialności kontynuowana jest poprzez uczenie wywiązywania się z prostych codziennych obowiązków. Niezwykle ważne jest, by dorośli ten proces wzrastania w poczuciu odpowiedzialności wspierali i na przykład nie wyręczali dziecka, raczej przypominali o obowiązkach, służyli wsparciem, radą, pomagali, pokazali. Wyręczanie dzieci może ostatecznie doprowadzić do ukształtowania postawy wyuczonej bezradności. Jak dowodzą liczne badania, dzieci, które są wychowywane w poczuciu odpowiedzialności, lepiej radzą sobie w codziennym życiu, mają lepszy kontakt z rówieśnikami i podejmują mądrzejsze decyzje.

Wprowadzamy w świat wartości: szacunek, odpowiedzialność, samodyscyplina, współdziałanie…

Uczymy tego, co najważniejsze:

·         Doświadczenia emocjonalno-społeczne:

- pobudzanie naturalnej ciekawości świata i uczenie (bezpiecznych) sposobów znajdowania informacji;

- rozwijanie umiejętności porozumiewania się m.in. poprzez uważne słuchanie, zapamiętywanie i wykonywanie instrukcji; rozwijanie odwagi wypowiadania się, gdy trzeba się podzielić własnymi doświadczeniami i spostrzeżeniami;

- budowanie poczucia bezpieczeństwa m.in. poprzez przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas zabaw, rozumienia zasady zachowania ostrożności w zetknięciu z nieznanymi roślinami;

- budowanie poczucia współodpowiedzialności za środowisko m.in. poprzez wdrażanie do rozumienia własnego wpływu na środowisku i możliwości dbania o nie – rozwijanie postaw proekologicznych.

·         Doświadczenia sensoryczno-motoryczne i poznawcze:

- rozwijanie sprawności ruchowej, zwinności i zręczności, koordynacji wzrokowo-ruchowej i słuchowo-ruchowej;

- rozwijanie spostrzegawczości i pamięci wzrokowej oraz organizowanie pola spostrzeżeniowego m.in. poprzez: skupianie uwagi na obrazku, uzupełnianie ilustracji nalepkami zgodnie z instrukcją, odwzorowywanie obrazka; poznanie graficznego obrazu podpisów do obrazków (np. las, klocki, flet, dom) z określanie wyrazu najkrótszego i najdłuższego;

- wspomaganie rozwoju mowy i umiejętności wypowiadania się; wzbogacanie słownika; rozwijanie umiejętności dostrzegania i określania różnic między zwierzętami; ćwiczenie prawidłowej artykulacji dźwięków z, sz;

- rozbudzanie zainteresowania czytelnictwem m.in. poprzez słuchanie czytanych przez nauczyciela  opowiadań i rozmowę na temat wysłuchanego tekstu oraz wskazanie na książkę jako źródło wiedzy;

- rozwijanie myślenia logicznego m.in. poprzez wdrażanie do odczytywania zakodowanej informacji, do rozumienia wybranych oznaczeń symbolicznych np. strzałki; rozpoznawanie zasady dobierania obrazków w domino;

- porównywanie liczebności elementów w zakresie pięciu; rozwijanie umiejętności określania czego jest najmniej, a czego najwięcej; wdrażanie do rozumienia pojęcia liczby 5 i jej graficznego obrazu; rozwijanie orientacji przestrzennej m.in. poprzez odróżnianie odległości: blisko, daleko, bliżej, dalej oraz określanie, gdzie znajduje się przedmiot z użyciem określeń: na, pod, za, obok, w.

Jak wspierać dziecko?

·         Warto wykorzystywać różne sytuacje, by pobudzać ciekawość świata i na przykład podczas spaceru lub wyjścia choćby po zakupy zadawać dziecku różne pytania, które zmuszą je do zastanowienia, jak coś powstaje, skąd się bierze dany produkt itp. Warto także nie tylko podsuwać gotowe informacje, ale skłaniać do poszukania odpowiedzi na te pytania, zastanowienia się, gdzie takie informacje można (bezpiecznie) znaleźć i pomóc dziecku do nich dotrzeć. Takie działania będą wyrabiały w dziecku aktywność poszukiwania i potrzebę samorozwoju.

 

Warto porozmawiać o… tym, że trzeba dbać o otoczenie!

·         Warto rozmawiać z dzieckiem o tym, że jeśli chcemy cieszyć się otoczeniem, przyrodą, to musimy nauczyć się tak żyć, by o to otoczenie i świat przyrody dbać i że każdy z nas jest za to odpowiedzialny Najlepiej zastanowić się wspólnie z dzieckiem nad tym, co zrobić, by zadbać o ten najbliższy otaczający świat, niekoniecznie od razu podsuwając dziecku gotowe propozycje, ale zadając pytania o to, jak ono chciałoby/mogłoby dbać o otoczenie.

 

 

Opowiadanie o obrazie – dla dziecka i rodziców

 

Jesienny las zaprasza nas do siebie na wspaniałą wędrówkę. Musimy być uważni, dobrze wytężać wzrok by  w różnorodnych kształtach i barwach dostrzec bogactwo które skrywa się przed nami.
W plątaninie gałęzi i leśnych krzewów, na leśnych polanach porośniętych miękkim mchem. Pośród paproci, pomiędzy wyścielonym przez opadające liście i szyszki ścieżkami odnajdziemy wychylające się spod leśnej ściółki kapelusze. Brązowe borowiki, rude rydze, złociste opieńki, ale także jaskrawo czerwone upstrzone białymi kropkami złowrogie muchomory. Wszystkie zachwycą nas bogactwem swych barw i kształtów. Niektóre z nich są przysmakiem i dodatkiem do potraw, inne są szkodliwe dla zdrowia, a nawet trujące. Mogą zbierać je tylko dorośli, którzy opanowali umiejętność ich rozróżniania. Na obrazie artysta przedstawił trofeum leśnych zbiorów. Usypujące się z kosza złocisto- brązowe opieńki. Ich obraz przywołuje leśne zapachy.